Nonce

Nonce Nedir?

Nonce: Kriptografik süreçlerde—özellikle blokzincir madenciliğinde—yalnızca bir kez kullanılan özel bir sayıdır. Kriptopara bağlamında nonce, madencilerin yeni bir bloğu blokzincire ekleyebilmek için çözmesi gereken matematiksel bulmacada kullandıkları rastgele bir sayıdır.

Nasıl Çalışır

1. İş İspatı (Proof of Work – PoW): Madenciler, blok verileriyle birlikte hash fonksiyonuna sokulduğunda belirli kriterleri karşılayan (örneğin belirli sayıda sıfırla başlayan) bir hash çıktısı üreten nonce’u bulmak zorundadır.
2. Deneme Yanılma: Madenciler, uygun hash’i bulana kadar nonce değerini sürekli değiştirir ve bloğun verilerini yeniden hash’ler. Bu işlem milyonlarca, hatta milyarlarca kez tekrar edebilir.
3. Yarışı Kazanmak: Doğru nonce’u ilk bulan madenci, bloğu blokzincire ekleme hakkı kazanır ve blok ödülünü (ve içerdiği işlem ücretlerini) alır.

Örnek

Bitcoin ağında madenciler, bloğun verileriyle birlikte belirli sayıda sıfırla başlayan bir hash üretmek için uygun nonce’u bulmaya çalışır. Eğer Madenci A bu değeri ilk bulursa, yeni bloğu ağa yayınlar. Diğer tüm node’lar bu bloğu doğrular ve blokzincirin bir parçası olarak kabul eder.

Temel Noktalar

• Tek Kullanımlık: Nonce, her blok için yalnızca bir kez kullanılır. Bu, her çözümün benzersiz olmasını sağlar.
• Madencilik İçin Kritik: Madenciliği kaynak tüketen bir süreç haline getiren temel bileşenlerden biridir çünkü doğru nonce’u bulmak için sayısız deneme yapılması gerekir.
• Güvenlik: Nonce, hash çıktısının eşsiz olmasını sağlar. Blok içeriğindeki herhangi bir değişiklik (nonce dahil) hash’i değiştirir ve müdahale kolayca fark edilir.

Kısacası, nonce, madencilerin bir bloğu blokzincire ekleme hakkını kazanmak için tahmin etmeye çalıştıkları piyango numarası gibidir.

OCO (Biri Diğerini İptal Eder Emri – One Cancels the Other)

OCO (One Cancels the Other): Bir emrin gerçekleşmesi durumunda diğerinin otomatik olarak iptal edildiği emir türüdür.

OCO (Biri Diğerini İptal Eder) Nedir?

OCO (Biri Diğerini İptal Eder) Emri: İki ayrı emrin birleştirildiği gelişmiş bir işlem türüdür. Amaç; hem riski yönetmek hem de kârı güvence altına almaktır. Emirlerden biri tetiklenip gerçekleştiğinde, diğer emir otomatik olarak iptal edilir. Örneğin, elinizde ETH var, mevcut değeri $50.000. Biri $49.000’a düşerse satış (zararı durdurmak için), diğeri $53.000’a çıkarsa satış (kâr almak için) olmak üzere iki emir verirsiniz. Bu iki emir aynı anda aktif olur, ama yalnızca biri çalışabilir, çünkü aynı varlık iki kez satılamaz. OCO emirleri, ani piyasa hareketlerinde manuel işlem yapma ihtiyacını ortadan kaldırır.

Nasıl Çalışır

1. Çift Emir: OCO emri genellikle bir zararı durdurma (stop-loss) emri ile bir limit satış emrini eşleştirir. Biri mevcut piyasa fiyatının üzerine (kâr almak için), diğeri altına (zararı sınırlamak için) yerleştirilir.
2. Otomatik İptal: Varlığın fiyatı bu iki emirden birini tetiklediğinde, o emir gerçekleştirilir ve diğeri otomatik olarak iptal edilir.
3. Örnek Senaryo:

• Bir yatırımcı, $30.000 seviyesinde işlem gören Bitcoin’i elinde tutuyor. $32.000’dan satış yapmak için bir limit emri koyar (kâr için).
• Aynı anda, $29.000’dan stop-loss emri girer (zararı sınırlamak için).
• Bitcoin $32.000’a ulaştığında, limit emri gerçekleştirilir ve $29.000’daki stop-loss iptal edilir ya da tam tersi.

Temel Noktalar

• Risk Yönetimi: OCO emirleri, hem kazancı koruma hem de zararı sınırlama imkânı sunar.
• Otomasyon: Fiyat hareketleri aniden gerçekleştiğinde manuel müdahaleye gerek kalmaz.
• Esneklik: Fiyatların hızlı değiştiği volatil piyasalarda oldukça kullanışlıdır.

Kısacası, OCO emirleri iki taraflı bir güvenlik ağı gibidir: biri kazancı yakalar, diğeri düşüşü yumuşatır.